Pierwszy dinozaur

Dinozaury, które nie przetrwały wymierania kredowego żyły bardzo dawno, bo około 66 milionów lat temu. Choć można by uznać, że to nie były wcale znów tak zamierzchłe czasy, gdyż pierwsze dinozaury pojawiły się około 200 milionów lat temu, przynajmniej na razie o tym mówią znaleziska paleontologów. Wiele z nich zatem w ogóle nie dożyło tej katastrofy, która obróciła życie na Ziemi do góry nogami. Który jednak stwór z kladu Dinosauria był tym pierwszym, a przynajmniej był bardzo blisko spokrewiony z tymi pierwszymi?

Pierwszy dinozaur na świecie

Otóż nie była to wcale istota, którą byśmy dobrze znali. Nie pojawia się w filmach, bajkach czy ogólnie: tworach popkultury. Poza tym ma raczej złożoną nazwę, nawet jak na dinozaura. A chodzi tu o – uwaga, przedstawiamy właśnie najdawniej żyjącego znanego nam dinozaura! – Nyasasaurusa, którego nazwę, w dużym skrócie, można by po prostu przetłumaczyć na “jaszczurkę”. Przypominał istotne jaszczurką, choć całkiem sporą.

Uzupełniając poprzednią informację, stworzenie czerpie swoją nazwę od jeziora Nyasa (dziś Malawi), gdzie został odkryty. Odkrycie to miało miejsce w latach 30. XX wieku przez ekspedycję kierowaną przez francuskiego paleontologa Louisa Lavalette'a. Skamieniałości Nyasasaurusa datuje się na około 245 milionów lat temu, co czyni go jednym z najstarszych znanych dinozaurów.

Co ciekawe, odkrycie to ma swoje tło w historii. W 1932 roku, w rejonie górnego wybrzeża Jeziora Nyasa w Malawi, odkryto kości dinozaura, jednak nie zostały one dokładnie zbadane aż do lat 60. XX wieku. Dopiero wtedy paleontolodzy zwrócili uwagę na ich niezwykłą starożytność i znaczenie dla świata nauki, a najbardziej tej dotyczącej wymarłej fauny Nyasasaurus był stosunkowo małym dinozaurem, o długości około 2-3 metrów i masie około 60-100 kilogramów. Jego cechy szczególne mogą być odtworzone na podstawie odkrytych skamieniałości. Posiadał cechy zarówno prymitywnych dinozaurów, jak i bardziej zaawansowanych gadów, co sprawia, że jest kluczowym gatunkiem w zrozumieniu ewolucji dinozaurów.

Jego kości sugerują, że był on dwunożnym gadem o długich kończynach, przypominającym bardziej swoich późniejszych potomków niż inne gady z jego czasów. Był to pewnego rodzaju przełomowy moment w ewolucji dinozaurów, gdzie zaczęły wykształcać się cechy charakterystyczne dla tej grupy zwierząt.